„Majątku, jaki mi Bóg w ręce oddał, nigdym nie uważał za własność moją,
lecz za własność Polski, w czasowem mojem posiadaniu;
własność, z której mi uronić niczego nie wolno,
która Ojczyźnie jedynie, a nie mnie ma służyć."
Kim był Hrabia Zamoyski?
Władysław Zamoyski (hrabia herbu Jelita – ur. 18 listopada 1853 w Paryżu, zm. 3 października 1924 w Kórniku – polski działacz społeczny, fundator Zakładów Kórnickich)
Władysław hrabia Zamoyski — wielkopolski szlachcic, urodziny i kształcony w Paryżu. Odziedziczył majątek w Kórniku koło Poznania. Wygnany z własnego domu, osiadł w Zakopanem. Tam odkupił Morskie Oko. Po swojemu czekał i walczył – o niepodległą Ojczyznę. W testamencie cały swój majątek przekazał Narodowi Polskiemu.
Zamoyski napisał kiedyś w jednym z listów – „Majątku, jaki mi Bóg w ręce oddał, nigdym nie uważał za własność moją, lecz za własność Polski, w czasowem mojem posiadaniu; własność, z której mi uronić niczego nie wolno, która Ojczyźnie jedynie, a nie mnie ma służyć.
Na potrzeby moje osobiste nigdym z Kórnika centa nie wziął. Na zbytki żadne, nigdym sobie nie pozwalał. Odmawiałem sobie wszystkiego, co mi się nie wydawało wprost niezbędnem. Ale gdzie sądziłem, że sprawa tego wymaga, wysiłków nie szczędziłem.
Jedno miałem pragnienie gorące, by wysiłki były skuteczne, a pomoc dana zmarnowaną nie została. Nie chodzi tu o mnie, boć mnie niewiele potrzeba, ale o krzywdę wyrządzoną sprawie publicznej, której służy i służyć ma wszystko, czem rozporządzam”.
Istnieją pośród nas ludzie nadzwyczajni. Dowodem na to, jest właśnie życie Władysława hr. Zamoyskiego.
Był wnukiem Tytusa Działyńskiego. Od syna Tytusa — Jana Działyńskiego dostał majątek kórnicki. Był też właścicielem miejsca, które za dawnych czasów zwane było „Państwem Zakopane”. Teren ten obejmował 1/3 dzisiejszych Tatr polskich, Kuźnice, wszystko powyżej Zakopanego, obszary wokół i wewnątrz miasta, dolinę Kościeliską … Kupił majątek ten na licytacji, jako „stertę kamieni” ogołoconych z drzew, bo też nikt inny tego wszystkiego nie chciał. Zamoyski ryzykował wiele, bo ci, co chcieli kupić, to jedynie po to, by wyzyskać do reszty ludzi, lasy na papier, a kamień na tłuczeń …
Zamoyski uratował więc Tatry przed zniszczeniem. Zaprowadził ład i kulturę tam, gdzie jej brakowało. Sadził lasy, zbudował kolej, kilka szkół, wodociągi, elektrownię … Miał udziały w prawie każdym przedsięwzięciu umożliwiającym rozwój polskiej „góralszyzny” W tamtych czasach właśnie, tworzyła się i hartowała, ta specyficzna i polska kultura, wszystkim bliska, choć jakaś pierwotna i jakby współczesna zarazem.
Gdyby nie wpływy „z dworu”, jak mówili miejscowi, tak dynamiczny i wielowymiarowy rozwój tego miejsca, nie mógłby się zdarzyć. Morskie Oko też byłoby dziś prawdopodobnie słowackie jak Spiż, gdyby nie upór i zaangażowanie Zamoyskiego.
W Kórniku nieczęsto bywał, bo wyrzucony z Prus, jako obywatel innego kraju, mieszkać w swoim domu nie mógł. Majątek wielkopolski pomnożył jednak, skarby kórnickie zachował. Miał „głowę do interesów”, ogromną pracowitość, obowiązkowość, szczęście w przedsięwzięciach i wiarę w Boga i możliwość odzyskania przez Polskę niepodległości. Temu też poświęcił to, co – osobiste, towarzyskie i zawodowe.
Na koniec życia – gdy Polska już była niepodległą – założył Fundację i przekazał wszystko – swój Kórnik i swoje Tatry z Zakopanem – nam – wszystkim Polakom.
Zakopane i Tatry
To dzięki niemu Polska ma Morskie Oko!
3 października 1924 roku w Kórniku (pow. poznański) zmarł hrabia Władysław Zamoyski - wielki patriota i działacz społeczny.
- był inicjatorem budowy linii kolejowej z Chabówki do Zakopanego,
- uratował od całkowitego zniszczenia zdewastowane przez poprzednich właścicieli lasy tatrzańskie, ograniczając w nich wyręby i prowadząc zalesienia,
- dzięki jego zaangażowaniu w spór graniczny z Królestwem Węgier o Morskie Oko, najpiękniejszy tatrzański staw pozostał w Galicji, a potem znalazł się w odrodzonej Polsce,
- wszystkie swoje dobra wielkopolskie i zakopiańskie przekazał na cele społeczne i narodowe,
- przekazał całą majętność kórnicką i nabyte wielkim kosztem dobra zakopiańskie wraz z Morskim Okiem, które wyprocesował dla Polski w sporze z Węgrami, narodowi polskiemu w 1924 roku.
Źródło: Instytut Pamięci Narodowej w Krakowie
Co nas łączy?
Społem Zakopane i Hr.Władysław Zamoyski.
„BAZAR POLSKI”
Zbudowany w latach 1910-1911.z inicjatywy hrabiego Władysława Zamoyskiego, który od początku jego istnienia określił jego przeznaczenie;
na parterze miało być miejsce dla polskiego handlu, a na piętrze miejsce wystawiennicze dla artystów i rzemieślników. Powstanie Bazaru Polskiego poprzedziło kilka projektów, których wykonawcami byli: Aurelian Blcha (Blacha) (1905), St.Nieszczyński (1905) oraz Eugeniusz Wesołowski (1909). We wrześniu 1909 roku krakowski architekt Franciszek Mączyński wykonał szkice koncepcyjne,
na podstawie których powstał ostateczny projekt, datowany na luty 1910 r. Informacje na temat budowy zachowały się w odręcznej notatce, wykonanej prawdopodobnie ręką Zarządcy Dóbr Zakopiańskich Wincentego Szymborskiego: „W roku pięćsetletniej rocznicy
zwycięstwa pod Grunwaldem rozpoczęła się budowa gmachu tego przeznaczonego na użytek polskiego handlu.”
Budynek Bazaru Polskiego znajduje się w sercu miasta Zakopane przy ulicy Krupówki 41. W centralnej częsci budynku, na fasadzie głównej, można oglądać przywrócony w 2013r. fresk, jest to komputerowa kopia Madonny odtworzona na podstawie zdjęcia zachowanego w archiwum Wisławy Szymborskiej. Dzieło pierwotne fresk z Matką Boską Częstochowską, zostało wykonane przez Zbigniewa Pronaszkę w 1916r.
na zlecenie Wincentego Szymborskiego - ojca noblistki, nieprzychylnie przyjęte w ówczesnych latach zostało zakryte wapienną warstwą.
Budynek Bazaru Polskiego można zaliczyć do pierwszej fazy modernizmu. Nazwa Bazar Polski pochodzi od nazwy dużego magazynu nowości i tekstyliów, który mieścił się na parterze budynku.
Współczesność
Kontynuacją tradycji handlowej z czasów hr.Zamoyskiego są sklepy prowadzone przez Społem Zakopane Spółka z o o.
Po wojnie aż do 2009 roku działał tu sklep Delikatesy Spółdzielni Społem. Dzięki inwestycjom zakopiańskiego Społem dokonano renowacji i modernizacji sklepu Delikatesy. Od 2009 roku w Bazarze Polskim działa sklep Gama.
Wola hrabiego jest spełniona.
marka własna
karta korzyści